Watervoetafdruk: slippery when wet

Het was de week van de watervoetafdruk. Nav een publicatie van Arjen Dijkstra en een persbericht van de Universiteit Twente.

Een opvallend onderzoek en een krachtig concept, die watervoetafdruk. Het leverde her en der wat berichten. Toch is het als je langer kijkt naar de cijfers een vreemd onderwerp.

Dat komt vooral door de exactheid waarmee schattingen uit deze studie in de media worden gepresenteerd als loepzuivere cijfers: 1385 kuub, 92 procent, 74 procent. Nederland staat op de 49e plaats op de watervoetafdrukranglijst.

Ik lees verder in de Volkskrant van 15 februari dat een kilo rundvlees 15.415 liter water kost. En dus niet 15.417. En het jaarlijkse waterverbruik over de periode 1996-2005 van een inwoner van Hongarije is 3 kuub lager dan van een inwoner uit Tadzjikistan: 2384 om 2387 kuub.

Moet je je voorstellen: gemeten over een periode van tien jaar, bij een groeiende bevolking en economie, zou iemand een verschil in kaart kunnen brengen van 0,12 procent. En we hebben het niet over de gemeentelijke watermeters in de gangkasten van Hongaren en Tadjzieken, maar over globaal verbruik inclusief landbouw, industrie, enz.

Onzin natuurlijk, veel van die verschillen zullen wegvallen in de ruis van de waarnemingsfouten. Het is geen exacte wetenschap, maar grof boekhouden met modellen, aannames en afleidingen uit andere, economische bronnen.

Gelukkig zegt ook Dijkstra dat in zijn paper:

“The data presented in this paper are derived on the basis of

a great number of underlying statistics, maps, and assumptions.

Because all basic sources include uncertainties and possible

errors, the presented WF data should be taken and interpreted

with extreme caution, particularly when zooming in on specific

locations on a map or when focusing on specific products.”

Jammer dat die onzekerheid toch niet gekwantificeerd wordt; misschien kunnen we waterverbruik slechts inschatten tot op het niveau van 100 kuub. Is er voor  een kilo rundvlees 10.ooo liter water nodig, plus of min 3 kuub.

Maar ja, het voorbehoud uit de publicatie zien we niet meer terug in de media. Misschien heeft het er ook iets mee te maken dat Dijkstra zich sterk maakt voor bewustwording van het concept watervoetafdruk.

Ik snap dat beeldende presentatie van eenduidige cijfers bijdraagt aan die missie. Heel goed hoor, dat engagement, maar extra reden voor de journalistiek om vriendelijk door te vragen en onzekerheden veel meer naar voren te halen.