Onderzoek aan karper in de zak
Wetenschappelijk onderzoek is op zich al boeiend door de inzichten die het oplevert. Maar het wordt nog interessanter als het direct bruikbare informatie geeft en tegelijkertijd de wetenschappelijke inzichten niet dwingend vertellen wat je zou moeten doen. Er is dus ruimte voor discussie en een persoonlijke afwegingen.
Er wordt sinds een aantal jaar steeds intelligenter onderzoek gedaan naar de gevolgen van sportvisserij op de fysiologie, gedrag en overleving van vis. Methoden uit de dierfysiologie en ecologie worden toegepast om vragen rond sportvisserij en visstandbeheer te beantwoorden. Dat soort informatie vormt een aanvulling op bestaande zelfregulering en gedragscodes.
Bovendien wordt er al langer door karpervissers onderling gesproken over het vangen en hanteren van karper. Bijvoorbeeld over het gebruik van de bewaarzak: het tijdelijk vasthouden van een karper in een fijnmazige net, in afwachting van betere lichtomstandigheden voor het maken van een foto. Online wordt er gediscussieerd over stress door ‘opzakken’, en de vraag of dat middel op kan wegen tegen het doel: een mooie foto. Ook de duur van het opzakken is onderwerp van gesprek.
Karper Magazine beschreef ik een onderzoek dat meer inzicht geeft in deze kwestie: een recent gepubliceerd artikel over een Duits-Canadese studie naar invloed van de bewaarzak op stressfysiologie, bloedwaarden en gedrag bij karpers. Zoals de titel al aangeeft – Physiological and behavioural consequences of capture and retention in carpsacks on commoncarp (Cyprinus carpio L.), with implications for catch-and-release recreational fishing – geen gebruiksklaar gepresenteerde informatie voor een breed publiek.
Aangezien je niet aan het uiterlijk kan zien wat zo’n verblijf in een zak voor de karper betekent, keken de onderzoekers naar bloedwaarden en het gedrag na vrijlaten. Conclusie luidt dat een lang verblijf in de karperzak – van zo’n zeven uur – leidt tot toenemende stress: hoge cortisolniveau’s en sporen van bepaalde eiwitten in het bloed die duiden op weefselschade.
Ook het gedrag is het eerste uur na vrijlating afwijkend van vissen die gelijk worden losgelaten of kortere tijd in de zak verblijven. Een uur na vrijlating is dat verschil verdwenen en op een termijn van weken treedt er geen sterfte op.
Het aardige was dat ik onderzoeker Tobias Rapp kon interviewen over het nut van zijn onderzoek.
“Sportvisserij is de belangrijkste vorm van zoetwatervisserij in onze noordelijke streken, en catch & release is daarbij een belangrijk onderdeel. Echter, het succes van catch & release hangt af van overleving van de vis en het beperken van neveneffecten op de groei en voortplanting. Door die effecten te bestuderen krijgen beheerders, beleidsmakers en vissers de informatie waarmee ze beslissingen kunnen nemen op een wetenschappelijk onderbouwde manier en niet op basis van anekdotes en vermoedens.”
Het artikel ‘Stresseffecten – bewaaronderzoek’ is 4 oktober 2012 gepubliceerd in Karper 74.
